Oczyszczalnia ścieków to, krótko mówiąc, zespół urządzeń i obiektów przeznaczonych do pozbywania się zanieczyszczeń zawartych w ściekach. Biorąc pod uwagę sposób oczyszczania ścieków i powiązane z tym procesy, można wyróżnić cztery kategorie oczyszczalni: 1) mechaniczne, 2) chemiczne, 3) biologiczne i 4) z podwyższonym usuwaniem biogenów. Używając przymiotnika „nowoczesna”, należy rozumieć trzecią i czwartą z wymienionych kategorii. Metoda oczyszczania polega wówczas na zastosowaniu procesów biologicznych (przy ostatniej kategorii mogą również występować procesy chemiczne), podczas których dochodzi do rozkładu substancji zawartych w ściekach przez odpowiednie mikroorganizmy, najczęściej bakterie. Tego typu obiekty charakteryzują się znaczną efektywnością, nie emitują do przyrody toksycznych substancji oraz nie powodują hałasu.
W Polsce z roku na rok przybywa nowoczesnych oczyszczalni ścieków. Według informacji podanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” na koniec 2016 roku funkcjonowało w naszym kraju 1658 biologicznych oczyszczalni ścieków, które przeważają nad tymi, które pracują metodą mechaniczną. Najwięcej oczyszczalni wszystkich typów zlokalizowane jest w województwach mazowieckim i wielkopolskim. Jeśli chodzi o biologiczne oczyszczalnie ścieków Leszno już od 2000 roku posiada tego typu obiekt komunalny.
A co, jeśli ktoś planuje wybudować dom poza obszarem o zwartej zabudowie, gdzie nie dociera zbiorcza sieć kanalizacji sanitarnej? Rozwiązaniem może być na przykład przydomowa oczyszczalnia ścieków, czyli własny zespół urządzeń służących do neutralizacji ścieków wytwarzanych w domu. Decydując się jednak na tego typu wyjście należy uwzględnić m.in. wielkość działki, czy charakter obiektu. Poza tym budowa takiej przydomowej oczyszczalni to spory wydatek. Lepszym wyborem zdaje się być wtedy szambo ekologiczne, którego konstrukcja jest mniej zaawansowana. Składa się jedynie z osadnika gnilnego i systemu drenażu rozsączającego. Szamba ekologiczne w Wielkopolsce są bardzo często stosowanym rozwiązaniem, kiedy brak jest dostępu do sieci kanalizacyjnej.